Amaç ve Kapsam

Büyük depremler, seller, kasırgalar vb. afetlere müdahale etmedeki ana amaç, hayat kurtarmak ve afet kaynaklı ölümleri ciddi oranda azaltmaktır. Afet müdahalesi kapsamında çökmüş veya hasarlı yapılarda oluşan boşluklarda (yaşam üçgenleri) mahsur kalan afetzedelerin kurtarılması için yürütülen arama kurtarma operasyonları, hayatta kalma oranlarının zaman bazlı değişimi dikkate alındığında, yüksek düzeyde eğitim, bilgi, beceri, araç ve ekipman gerektiren kritik görevlerdir. Bu noktada kökeni II. Dünya Savaşı yıllarına dayanan özellikli bir disiplin olan Kentsel Arama ve Kurtarma (USAR) operasyonları afet müdahalesinin en temel ve önemli aşamalarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. USAR operasyonları yıkılmış/çökmüş veya kısmen çökmüş yapılarda mahsur kalan afetzedelerin köpekler, dinleme/görüntüleme cihazları, robotlar vb. kompleks yöntem ve tekniklerle aranması, lokasyonlarının tespiti, hassas kurtarmalar gerçekleştirilmesi ve medikal stabilizasyonunu içeren çok fonksiyonlu, karmaşık, özel bir disiplindir. Nitekim ülkemizin deneyimlediği 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde kapsamlı USAR operasyonları yürütülmüştür. Yakın geçmişte ortaya konulan USAR operasyonlarının zorluğunu ve afetzedeyi kurtarmak için harcanan çabaları nesnel olarak anlamak, ekiplerin kritik durumları yönetme becerilerini artırmak ve mevcut ihtiyaçlara yönelik etkili prosedürler ve operasyonel standartlar ortaya koymak için kapsayıcı stratejiler geliştirmenin hayati önem taşıdığı açıktır. Bu kapsamda tam bir gelişim içinde olan ve temel görevleri hayat kurtarmanın yanında afet risk yönetimine özgü bir dizi görevle özdeşleştirilen USAR ekipleri için uygun stratejiler sunma, uluslararası standartta arama ve kurtarma konusunda eğitimli insan gücüne yönelik kapasite geliştirme, USAR hazırlığı, işbirliği ve koordinasyonunun iyileştirilmesine yönelik faaliyetleri teşvik etmenin önemi yadsınamaz bir gerçektir.

Bu doğrultuda afet durumlarına etkili yanıt verebilmek, müdahale kapasitesini artırmak ve zarargörebilirliği azaltmak adına güvenilir ve optimize edilmiş hizmet ve sistemler tasarlamak ve geliştirmek önemlidir. Bu kapsamda mevcut eğitim etkinliği ile;

  • deprem afetine müdahalede kullanılan mevcut kentsel arama kurtarma stratejilerinin değerlendirilmesi ve bu stratejilerin geliştirilmesi adına öneriler sunulması,

  • kurtarma organizasyonu için yerel, bölgesel ve ulusal düzeylerde uygun afet müdahale stratejilerinin ele alınması,

  • uzmanlaşmış kapasite ihtiyacını gidermek adına enkaz işaretleme sistemleri, arama-kurtarma ve triaj algoritmaları ile güncel USAR teknolojilerinin ortaya konulması,

  • Arama-kurtarma faaliyetlerinden sorumlu kurum ve kuruluşlardan katılımcıların operasyonlarda ihtiyaç duydukları stratejiler ve iyileştirmelere ilişkin seslerini duyurabilecekleri bir platform oluşturulması,

  • deprem kuşakları üzerinde yer alan ülkemizde gelecekteki felaketlerde yürütülecek USAR faaliyetleri için bir kılavuz sağlanması,

  • teorik ve uygulamalı literatüre katkı sağlamak adına lisansüstü öğrenimde arama kurtarma stratejilerine olan ilginin artırılması

amaçlanmaktadır.